مقطع كارشناسي ارشد/ رشته روان شناسی بالینی/ دانشگاه تهران دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی
عنوان پايان نامه: اثربخشی برنامه ی آموزشی تقویت دلبستگی ایمن بر رابطه مادر-کودک، مشکلات رفتاری کودکان و تنیدگی مادران
نگارش: ولاء موسوی / استاد راهنما: آقای دکتر هادی بهرامی احسان/ استاد مشاور: آقای دکتر مهدی رضا سرافراز/ زمستان 93
چکیده
هدف از مطالعه‌ی حاضر آزمون اثربخشی برنامه‌ی آموزشی تقویت دلبستگی ایمن، بر مشکلات رفتاری کودکان، رابطه مادر ـ کودک و تنیدگی مادران بوده است. در این پژوهش پس از طراحی یک برنامه آموزشی مبتنی بر ذهنی‌سازی و تنظیم هیجانات، در مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل، اثربخشی این برنامه بررسی شد. به این منظور 30 مادر که واجد ملاک‌های طرح بوده و کودکان آنها در یک مرکز هنری تحت آموزش بودند، به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان هر دو گروه پرسشنامه‌های مشکلات رفتاری کودکان (SDQ)، مقیاس رابطه مادر ـ کودک (MCRE) و شاخص تنیدگی والدین (PSI) را تکمیل کردند. مادران گروه آزمایش طی 8 جلسه‌ی دو ساعته تحت آموزش این برنامه قرار گرفتند و در این مدت گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. پس از اتمام جلسات آموزشی و پس از سه ماه، مادران هر دو گروه مجدداً ابزارهای ذکر شده را تکمیل کردند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره حاکی از معنادار بودن تأثیر برنامه‌ی آموزشی تقویت دلبستگی ایمن بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان و بهبود رابطه مادر ـ کودک بود. این برنامه بر کاهش تنیدگی مادران تأثیری نداشت. همچنین نتایج آزمون t همبسته نشان داد تأثیر آموزش این برنامه بعد از سه ماه پایدار بوده است. نتایج مطالعه حاضر اهمیت آموزش مادران در زمینه‌‌ی ارتباط احساسی با کودکان و لزوم ادراک ذهنی از عواطف و افکار کودکان را به خوبی نشان می‌دهد.
کلید واژه‌ها: تقویت دلبستگی، مشکلات رفتاری، تنیدگی والدین، ذهنی سازی، تنظیم هیجانات.
